In the Dutch city of Leiden Metropolis premiered on March 11th 1927 and was shown in two parts over two weeks. The Luxor Theatre in Leiden has recently been converted into a restaurant.

Luxor

Donderdag 12 uur begint de plaatsbespreking voor de première van het kunstwerk Metropolis, welke gegeven wordt vrijdag 11 maart. Vrijkaarten en diploma’s alleen vrijdag geldig!


Luxor Theater

Vanaf vrijdag 11 maart Metropolis.
Regie Fritz Lang.
Naar het Manuscript van Thea von Harbou.
De fantasie en techniek in deze monumentale film kennen geen grenzen.
Dit magistraal kunstwerk wordt uitgebracht in twee delen, waarvan vanaf vrijdag het eerste deel.
Diploma’s en vrijkaarten alleen vrijdag geldig.


Luxor-theater brengt “Metropolis” een der meest besproken filmwerken van de laatste tijd. Besproken en.. bekritiseerd. Want de meningen over dit fantastisch product der filmindustrie lopen begrijpelijkerwijs zeer uiteen doordat lang niet alles kan worden aangevoeld en begrepen. Bewerkt naar een manuscript van Thea von Harbou en onder regie van Fritz Lang bedoelt het een beeld te geven van de toekomststad "Metropolis", waar de jacht naar geld alle menselijk gevoel heeft afgestompt of verdreven en waar het arbeidersvolk als slaven werkt in de ondergrondse machinehallen. Boven, in de kleurenweelde der stralende zon, ziet men het onbezorgde vreugdleven der machthebbers en hun families en kennissen - beneden, diep in de zwarte aarde, waar alles duister is en kil, zwoegt het afgemartelde zinloze volk, dat machinaal z'n geestdodende werk verricht bij de het-al-overheersende reuzenmachines. In deze stad zwaait Joh. Fredersen de scepter en hij doet het op een wijze, die nauw in overeenstemming is met datgene, wat zich in de onderaardse gewelven afspeelt. Geheel anders in echter zijn zoon Freder, die kennis maakt met Maria, een meisje, dat steeds onder de arbeiders vertoeft en hen leraart geduld te oefenen totdat een bemiddelaar onder hen zal opstaan, die hen verlossen zal uit de slavernij en een samengaan van hand en hart zal weten te bewerkstelligen. Freder volgt haar en als onbekend medearbeider leert hij maar al te spoedig het vreselijke en onhoudbare van de toestand kennen. Waartoe dit echter leiden moet zal pas het tweede deel dezer film, dat volgende week wordt vertoond, ons leren. Thans zien wij verder nog slechts een zonderlinge machine-mens, een uitvinding van een halfwaanzinnige, welke men met leven denkt te kunnen bezielen en het beeld van Maria te doen aannemen en die door Joh. Fredersen zal worden aangewend om tweedracht onder de arbeiders te zaaien. Het meisje wordt daartoe in een hinderlaag gelokt en juist als Freder dan hopeloze pogingen doet om haar te vinden en te bevrijden eindigt dit eerste deel.

Onze totaal-indruk? Laten wij zeggen dat deze film buitengewoon fraai is geregisseerd en een techniek demonstreert zoals wij nimmer in enigerlei filmproduct hebben aanschouwd. Daarnevens bevat zij vele spannende en aangrijpende momenten doch of het geheel tenslotte die bevrediging zal geven. welke Fritz Lang zich heeft gedacht, is een vraag die wij - momenteel althans - nog niet bevestigend zouden willen beantwoorden. Daarvoor is de fantasie toch waarlijk wel wat al te groot!


Luxor-theater geeft het tweede deel van "Metropolis" en kan derhalve ook deze week weer op grote interesse staat maken. Het filmwerk is het trouwens waard, welke bedenkingen men er dan ook tegen mogen hebben. De machine-mens, het evenbeeld van Maria, speelt thans de hoofdrol en geheel overeenkomstig de bedoelingen van Joh Fredersen stookt zij de arbeiders op tot weerspannigheid en oproer. Op die manier immers meent Fredersen van zijn kant geweld te mogen gebruiken en de arbeiders meer dan ooit te mogen vernederen, zonder dat men hem onrecht, of althans opzet kan verwijten Doch het wapen wordt tenslotte tegen de schuldigen zelve gekeerd. En als de machines zijn verwoest en de benedenstad aan de ondergang ten prooi is gegeven, en het razende volk ziet wat het heeft gedaan en wie er de directe aanleiding toe is geweest, wordt de valse Maria op den brandstapel geworpen. Terwijl het geheim van de machinemes dan wordt ontdekt is de echte Maria, die had weten te ontvluchten en de arbeiderskinderen in veiligheid heeft gebracht, weer in handen gevallen van den waanzinnige uitvinder, doch deze wordt in z'n misdadig opzet gehinderd door Freder, de zoon van Joh. Fredersen, die tenslotte het meisje redt. waarna een algehele verzoening plaats vindt tussen arbeiders en machthebbers. Het hart had gezegevierd.

Veel meer nog dan het vorige is dit deel rijk aan sensatie. Met een soms adembenemende spanning volgt met het verhaal en men leeft mee tot het laatste filmbeeld. Daarnevens grenst de techniek weer aan het wonderbaarlijke, waardoor deze film ongetwijfeld van zeer bijzondere kwaliteiten moet worden genoemd, al blijft onze, reeds verleden week geuite mening dat de fantasie in dit werk te groot is om volkomen bevrediging te kunnen geven, onveranderd.

2009-07-30